16-майда Стамбулда Орусия менен Украинанын 2022-жылдан берки алгачкы бетме-бет сүйлөшүүсүнүн биринчи айлампасы өттү. Маалымат каражаттары украиналык жана түркиялык дипломатиялык булактарга шилтеме кылып, сүйлөшүү дээрлик эки саатка жакын созулганын жазышты.
Жолугушуудан кийин эки тарап жарыялаган маалыматка караганда, Орусия менен Украина согуш туткундарын алмашууну макулдашты.
"Биз ок атышууну токтотуу тууралуу сүйлөштүк. Эки тараптан тең 1000ден туткунду алмашуу маселеси да чечилди. Бул жолугушуунун жыйынтыгы ушундай", - деди украин коргоо министри Рустем Умеров.
Умеров ошондой эле украин жана орус лидерлеринин жолугушуусу тууралуу сөз болгонун жана сүйлөшүүлөрдүн кийинки айлампасы жөнүндө жакынкы күндөрү жарыяланарын айтты.
Бул маалыматты Орусиянын делегациясын жетектеген Владимир Мединский да ырастады. Анын айтымында, эки тарап тең ок атышууну толугу менен токтотууну кантип ишке ашыруу тууралуу өз сунушун бериши керек.
Стамбулда 16-майда Орусия менен Украинанын 2022-жылдан берки алгачкы тынчтык сүйлөшүүсүнүн биринчи раунду өттү. Кабар агенттиктери украиналык жана түркиялык дипломатиялык булактарга шилтеме жасап, сүйлөшүү эки саатка жетпей аяктаганын жазышты.
Маалыматтарга карагандай, тараптар согуш туткундарын айырбаштоо тууралуу макулашып, ок атууну токтотуу багытында эч кандай алга жылуу байкалган жок. Орус тараптан ага технократтардан турган топ катышса, украин президенти коргоо министри Рустем Умеровдун жетекчилигиндеги делегацияны жөнөткөн.
Украинанын коргоо министри Рустем Умеров Орусия менен сүйлөшүүлөрдө ок атууну токтотуу талкууланганын жана согуш туткундарын алмашуу маселелери талкууланганын билдирди. Министрдин айтымында, тараптар бир миңден туткунун айырбаштоону макулдашты.
Орус делегациясын баштап барган Путиндин жардамчысы Владимир Мединский алдынкы күндөрдө туткундарды алмашуу ишке ашырыларын билдирди.
Стамбулдагы кездешүү 90 мүнөттөн кийин аяктаганын түрк расмий адамдарына шилтеме менен агенттиктер жазышты.
15-майда АКШ президенти Дональд Трамп эгер Стамбулдагы Украина боюнча тынчтык сүйлөшүүлөрүндө жылыш боло турган болсо Түркияга барышы мүмкүндүгүн билдирди. Бул тууралуу ал Катарда өтүп жаткан жолугушууда айтты.
АКШ лидери Орусия менен Украина согушту токтотуу үчүн "аракет жумшайт" деген үмүттө экенин билдирди.
"Биз согуш токтошун каалайбыз. Менимче, аны токтотууга мүмкүнчүлүгүбүз бар", - деп айтты Трамп.
Бир күн мурун Кремл Стамбулдагы орус-украин сүйлөшүүсүнө барчу делегациянын курамын жарыялаган. Орусия тараптан топту президент Владимир Путиндин жардамчысы Владимир Мединский жетектейт.
Буга чейин Украинанын президенти Владимир Зеленский Стамбулда Путин менен гана көзмө-көз сүйлөшөрүн, болбосо жолугушуудан баш тартарын айтып келген. Көп өтпөй ал мындай позициясын жумшартканы белгилүү болгон. Азырынча украин тараптан сүйлөшүүгө кимдер катышары белгисиз.
Мунун алдында АКШнын президенти Дональд Трамп Стамбулдагы Украина менен Орусиянын согушту токтотуу тууралуу пландалып жаткан сүйлөшүүсүнө Кошмо Штаттарынын мамлекеттик катчысы Марко Рубио катышарын билдирген. Айрым жалпыга маалымдоо каражаттары Стамбулга Трамптын эки чабарманы Кит Келлог менен Стив Уиткофф барарын жазышкан. АКШнын президенти Түркияга өзү дагы барып калышы мүмкүндүгүн жокко чыгарган эмес.
Стамбулда 15-майда "эч кандай шартсыз" тынчтык сүйлөшүү өткөрүүнү Орусиянын президенти Владимир Путин сунуштаган.
Түркиянын Стамбул шаарында бүгүн 15-майда Украина-Орусия сүйлөшүүсү өтөрү пландалууда. Башталышы саат 10го (Бишкек убактысы боюнча саат 13:00) белгиленгени кабарланган, бирок украин тарап убакыт боюнча так макулдашуу азырынча жок экенин билдирди.
Бул сүйлөшүүгө Орусиядан президент Владимир Путин өзү барабы же башка бирөөлөрдү жөнөтөбү деген маселе акыркы сааттарга чейин белгисиз болуп жатты. 14-майдын кечинде гана орусиялык делегациянын курамы жарыяланды. Аны орус президентинин жардамчысы, Жазуучулар союзунун биринчи катчысы Владимир Мединский жетектей турганын Кремль маалымдады. Мединский буга чейин Орусиянын маданият министри болуп эмгектенген, аны путиндик башкаруунун негизги идеологдорунун бири деп аташат.
Украин президенти Владимир Зеленский Түркиядагы жолугушууга Орусия президенти Владимир Путин жеке өзү келбесе ага катышпай турганын билдирген.
АКШнын мамлекеттик катчысы Марко Рубио жана Трамптын атайын чабарманы Стив Уиткофф Стамбулга 16-майда барары кабарланды.
11-майда Владимир Путин 2022-жылдын жазында үзгүлтүккө учураган сүйлөшүүлөрдү улантуу үчүн Киевдин делегациясы 15-майда Стамбул шаарына келсин деген талап койгон. Ошол эле маалда ал Киевдин, Еврошаркеттин алдыңкы өлкөлөрүнүн жана АКШнын ок атууну 30 күнгө токтотуу чакырыгын жоопсуз калтырган.
Ошондон кийин украин президенти Владимир Зеленский ага макул болуп, Путин өзү да катышууга тийиш деп билдирген. Зеленский Москвадан келген расмий өкүлдөр менен эмес, орус президенти менен гана сүйлөшөрүн айтып шарт койгон.
Бул күндөрү Перс булуңундагы өлкөлөрдө сапарда жүргөн АКШ президенти Трамп 14-майда журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып Путин Стамбулдагы жолугушууда аны көргүсү келерин, мындай болушу толук ыктымал экенин айткан. 15-майда сапары Бириккен Араб Эмирликтеринде уланарын, андыктан ошол жакта болорун билдирген АКШ президенти "Бул мен барбайм дегендик эмес. Акыры сөз көптөгөн өмүрлөрдү сактап калуу аракети тууралуу болуп жатат да" деп кошумчалаган.
Франциялык Le Monde гезитине берген интервьюда украин президентинин администрация башчысы Андрей Ермак Путин 15-майда Түркияга барбаса, анда бул “Москва тынчыкты каалабайт жана олуттуу сүйлөшүүлөргө даяр эмес дегенди туюндурат” деп билдирди.
“Биз Орусияга ишенбейбиз... Бирок жаңжалга чекит коюну каалайбыз жана сүйлөшүүлөрдүн кандай гана форматы болбосун, кабыл алууга даярбыз”, - деп белгиледи Ермак.
15-майдагы акыркы кабарларда АКШ президенти Дональд Трамп Түркияга барбай турган болгону айтылган. Бул тууралуу америкалык өкүлдөргө таянып Reuters агенттиги жазган. Кошмо Штаттардын президентинин атайын чабарманы Кит Келлог Трамп Түркияга эгер Путин келсе барарын айткан.
Ошол эле учурда Трамп Орусия менен Украина согушту токтотуу аракетин көрөрүнө үмүттөнөрүн, эгер сүйлөшүү алдыга жылса Түркияга барып калышы мүмкүн экенин айтканы да маалымдалды.
Ок атууну убактылуу токтотуу чакырыктарына карабай Орусия акыркы апталарда кошуна өлкөсүнө дрон жана ракеталар менен сокку уруп келатат.
Буга чейин Еврошаркеттин Германия, Франция өңдүү алдынкы өлкөлөрүнүн лидерлери Украинадагы ок атышууну 30 күнгө токтотууга макул болбосо Орусияга салынган санкциялар күчөтүлөрүн эскертишкен.
Брюссель Орусия менен Украинанын 15-майга белгиленген Стамбул сүйлөшүүлөрүнүн жыйынтыгын күтөрүн билдирген.